NELI
Hoe een tutorprogramma uit Groot-Brittannië kleuters laat praten.
Veel kleuters uit gezinnen met een lagere Sociaal Economische Status worden belemmerd in hun cognitieve ontwikkeling. Hun mondelinge taalvaardigheid is zo zwak, dat ze moeite hebben het onderwijs te volgen of aan activiteiten deel te nemen. Dat heeft grote invloed. Mondelinge taalvaardigheid is de basis voor het volgen van onderwijs. Kinderen met een zwakke taalvaardigheid zijn op latere leeftijd gemiddeld lager opgeleid en zijn vaker werkeloos. Het is ingewikkeld om de taalachterstanden van deze kinderen te verkleinen. Oxford University ontwikkelde een interventie met grote impact: het tutorprogramma NELI. Sterk onderbouwd en goed onderzocht. In Groot-Brittannië gebruikt op duizenden scholen. De opbrengst: extra leerwinst gemiddeld vier maanden. Met name kinderen van lager opgeleide ouders profiteren. Bij die groep worden leerwinsten van zeven maanden waargenomen. Dat maakt NELI de meest effectieve taalinterventie voor kleuters ter wereld.
Wat is NELI?
NELI is een bewezen effectieve interventie voor kleuters met een zwakke mondelinge taalvaardigheid. Het programma is ontwikkeld in Oxford, door een team van gerenommeerde wetenschappers van de Universiteit uit die stad. Er is overtuigend bewijs dat NELI positieve impact heeft op de (taal-) ontwikkeling van kleuters (Randomised control trial uitgevoerd door the Education Endownment Foundation (EEF) in het schooljaar 21-22, onder 10.800 leerlingen van 350 Britse scholen). De leerwinst die NELI-kinderen in Groot-Brittannië boeken is spectaculair: gemiddeld vier maanden! Voor kinderen uit gezinnen met een lagere Sociaal Economische Status is de leerwinst zelfs nog groter.
De kern van NELI: kleuters aan het praten krijgen.
NELI-bedenker Charles Hulme, hoogleraar in Oxford zegt: ‘The whole approach of NELI is to get children speaking’. Het idee daarachter: je leert een taal door die te spreken. Tijdens de tutorsessies breiden de kinderen hun woordenschat uit en trainen ze hun luisterhouding. Maar dat is niet de essentie van het programma. De kern van NELI is het lastig vertaalbare ‘narrative’ (vertelling), waarbij het erom gaat om kleuters zoveel mogelijk aan het woord te laten. De rol van de tutor is om het kind daarbij te ondersteunen en het verhaal uit te breiden. Dat doet hij door dóór te vragen, te reageren op het kind en door ‘scaffolding’; begeleiding via korte tussenstappen. In de loop van de interventie wordt de activiteit herhaald, met de bedoeling het verhaal verder te verrijken en uit te breiden.
Hoe NELI werkt: de structuur
De totale duur van de interventie is twintig weken. Iedere week nemen de kinderen deel aan drie groepssessies (5-6 kinderen) en twee individuele sessies. Daarbij draait het om het vergroten van de woordenschat, maar dus vooral om luistervaardigheid, het voeren van gesprekjes en het vertellen van verhalen.



Door wie wordt NELI uitgevoerd?
Het hele programma kan worden uitgevoerd door onderwijsassistenten. Zij volgen een online-training om gecertificeerd NELI tutor te worden. Vanaf dat moment kunnen zij de tutorsessies zelfstandig leiden. Van de onderbouwleerkrachten en de schooldirectie wordt gevraagd dat zij de tutor ondersteunen. Zij volgen een deel van de online-training.
Wat is de belasting voor een NELI-school?
Verreweg de meeste tijd gaat zitten in de uitvoering van het programma door de onderwijsassistenten. Zij gaan dagelijks gericht met de NELI-deelnemers aan de slag. Per week kost dat ongeveer vijf uur. De online-training voor tutors neemt een dagdeel in beslag. Voor onderbouwleerkrachten en directie is de inspanning beperkt. Zij volgen de training (1 dagdeel) en stemmen af met de tutors over de voortgang van het programma.
Hoe past NELI in veelgebruikte VVE-methodes?
NELI sluit aan op alle in Nederland gebruikte lesmethodes.
Hoe NELI werkt: de materialen
Deelnemende scholen krijgen beschikking over een volledig onderwijspakket, waaronder de handleidingen met volledige uitgewerkte lesbeschrijvingen. Die zijn zo gemaakt, dat ze kunnen worden gebruikt door onderwijsassistenten. Zij ontvangen daarnaast ondersteunend lesmateriaal: woordkaarten en een handpop. Scholen krijgen ondersteuning bij het monitoren van de voortgang van deelnemende kleuters.
Meest recente effectevaluatie: opzienbarende effecten
NELI is een bewezen effectieve interventie voor kleuters met een zwakke mondelinge taalvaardigheid. Het programma is ontwikkeld in Oxford, door een team van gerenommeerde wetenschappers van de Universiteit uit die stad. Er is overtuigend bewijs dat NELI positieve impact heeft op de (taal-) ontwikkeling van kleuters (Randomised control trial uitgevoerd door the Education Endowment Foundation (EEF) in het schooljaar 21-22, onder 10.800 leerlingen van 350 Britse scholen). De leerwinst die NELI-kinderen in Groot-Brittannië boeken is spectaculair: gemiddeld vier maanden!
klik HIER voor het volledige rapport.
Benieuwd?
Benieuwd naar NELI? Neem